بررسی تطبیقی بخش 60 دقیقه شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی و اخبار 21 شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران

چکیده: آغاز به کار شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران، نگارنده را برآن داشت تا در تحقیق حاضر به دنبال تفاوت های محتوایی و فنی در بخش خبری 60 دقیقه این شبکه با بخش خبری 21 شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران برآید. به همین منظور از نظریه های دروازه بانی، برجسته سازی و انگاره سازی استفاده شد. روش مورد استفاده در این تحقیق، تحلیل محتوا است و جامعه آماری آن را کل اخبار این دو بخش خبری در نیمه دوم سال 1388 ه .ش (اواخر 2009 و اوایل 2010 م) تشکیل می دهد. به صورت نمونه گیری تصادفی، دو هفته آماری از این جامعه آماری انتخاب شد. براساس نتایج به دست آمده بخش خبری 60 دقیقه، بیش از بخش خبری 21 از اخبار فرایندمدار استفاده کرده است. محتوای اخبار این شبکه بیشتر سیاسی، نظامی، و حقوقی- قضایی بوده، درحالی که محتوای اخبار بخش خبری 21 بیشتر اقتصادی، علوم-تکنولوژی، و مذهبی بوده است. توجه خاص به رویدادهای حساس و جنجال برانگیزی مثل انتخابات ایران و آشوب های خیابانی قبل و بعد از آن، و اخبار انرژی هسته ای ایران در بخش خبری 60 دقیقه، دو برابر بخش خبری 21 بوده است. عناصر خبریِ که، چرا، و چگونه در بخش خبری 60 دقیقه برجستگی بیشتری داشته است درحالی که در بخش خبری 21 عناصر چه، کجا، و کی بیشتر برجسته شده اند. بخش خبری 60 دقیقه بر ارزش های برخورد، شهرت، شهرت+برخورد، و برخورد+فراوانی تکیه کرده و بخش خبری 21 ارزش های شهرت+تازگی، شهرت+دربرگیری، فراوانی، و دربرگیری را برجسته کرده است. اخبار توسعه درمورد ایران در بخش خبری 21 بیش از دو برابر بخش خبری 60 دقیقه بوده درحالی که این نسبت در اخبار انتقادی از وضعیت معیشتی ایران در بخش خبری 60 دقیقه هفت برابر بخش خبری 21 بوده است. همذات پنداری در بخش خبری 60 دقیقه بیشتر متمایل به منتقدان و اپوزیسیون کشورها به خصوص کشور ایران بوده درحالی که همذات پنداری با منتقدان در بخش خبری 21 بسیار کم بوده است.